Wincenty Mieczysław Zawadzki

Wincenty Mieczysław Zawadzki

Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	22 stycznia 1894 Częstochowa
Data i miejsce śmierci	11 czerwca 1975 Będzin
Proboszcz parafii św. Trójcy w Będzinie
Okres sprawowania	1937–1970
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	23 lipca 1916
Odznaczenia
Strona internetowa

Grób Wincentego Mieczysława Zawadzkiego na cmentarzu w Będzinie

Wincenty Mieczysław Zawadzki (ur. 22 stycznia 1894 w Częstochowie, zm. 11 czerwca 1975 w Będzinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, prałat, kanonik honorowy kapituły częstochowskiej, szambelan Jego Świątobliwości Ojca Św., wieloletni proboszcz parafii św. Trójcy w Będzinie w latach 1937–1970.

Życiorys

Urodził się 22 stycz­nia 1894 ro­ku w Częstochowie, w wielodzietnej robotniczej rodzinie Antoniego (1861–1940) i Józefy z Chwilińskich (Chwiłów) (1869–1942). Był bratem: Leona (1887–1927), Zygmunta (1889–1978), Mieczysława (1891–1892), Heleny Anieli po mężu Jędrczak (1896–1962), Eugenii po mężu Miller (1900–1986), Janiny Sabiny po mężu Piltz (1904–1949) i Henryka Wojciecha (1906–1964). Po ukończeniu w 1909 ro­ku Gimnazjum Rządowego w Częstochowie wstą­pił do Seminarium Duchownego we Włocławku. Seminarium ukończył w 1915 i został skierowany na dalsze studia do Akademii Duchownej w Petersburgu, których nie podjął ze względu na trwającą I wojnę światową. Święcenia kapłańskie przyjął 23 lipca 1916. Od sierpnia 1916 do kwietnia 1917 roku pracował jako wikariusz parafii św. Piotra i Pawła w Kamieńsku oraz uczył w miejscowej szkole. W kwietniu 1917 roku został przeniesiony do parafii św. Bartłomieja Apostoła w Godzieszach Wielkich, a w 1919 roku do parafii św. Mikołaja w Kaliszu. Od 1 października 1919 do 3 lipca 1920 roku pracował w Sekretariacie Generalnym ds. Młodzieży w diecezji kujawsko-kaliskiej. Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej zgłosił się ochotniczo na kapelana Wojska Polskiego. Za sumienne wypełnianie obowiązków duszpasterza wojskowego został odznaczony Krzyżem Walecznych. 27 listopada 1921 roku został zdemobilizowany i przeniesiony do rezerwy. 1 grudnia 1921 roku rozpoczął posługę wikariuszowską w parafii św. Jakuba Apostoła w Piotrkowie Trybunalskim. 4 lipca 1922 roku został przeniesiony na stanowisko prefekta publicznych szkół powszechnych w Koninie (nominacja została anulowana). 22 lipca 1922 roku został przeniesiony na stanowisko wikariusza nowo utworzonej parafii św. Jacka i św. Doroty w Piotrkowie Trybunalskim. Od 6 maja 1924 do lipca 1925 roku był wikariuszem parafii św. Lamberta i prefektem gimnazjum w Radomsku. Brał także czynny udział w działalności radomszczańskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (wszedł w skład zarządu tego Towarzystwa). 21 czerwca 1925 roku został mianowany proboszczem nowo utworzonej parafii św. Rozalii z Palermo w Radziechowicach. Będąc proboszczem w Radziechowicach uczył religii w Prywatnym Gimnazjum Żeńskim J. Chomiczówny w Radomsku. W 1927 roku założył Stowarzyszenie Ligi Katolickiej Męskiej i Żeńskiej. We wrześniu 1929 roku został proboszczem parafii św. Mikołaja w Wilkowiecku. 17 lipca 1934 roku objął probostwo parafii Rząśnia w dekanacie brzeźnickim. 10 wrze­śnia 1937 ro­ku otrzy­mał no­mi­na­cję na ad­mi­ni­stra­to­ra pa­ra­fii Świętej Trój­cy w Będzinie, a 30 kwiet­nia 1938 został mianowany jej pro­bosz­czem i kierował nią aż do grud­nia 1970 ro­ku.

W no­cy z 8 na 9 wrze­śnia 1939 ro­ku ura­to­wał gru­pę Żydów, ucie­ka­ją­cych przed Niem­ca­mi, za co w 1989 zo­stał po­śmiert­nie odz­na­czo­ny izraelskim medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W kronice parafialnej zapisano: „Było to dnia 8 września 1939 roku. [...] Nie spałem jeszcze, gdy około 8 wieczorem usłyszałem kilka potężnych detonacyj. [...] Byliśmy przekonani, że Niemcy chcą spalić i zniszczyć cały Będzin. Cała przestrzeń ogrodu plebańskiego, plebania, budynki plebańskie, kościół otoczone były olbrzymimi blokami kamienic, które w tej chwili płonęły. Pomiędzy płonącymi kamienicami widziałem z ogrodu uwijających się Niemców. [...] W tej chwili rozległ się huk, to Niemcy wrzucili granat zapalający do wikariatki. Stanęła ona po chwili w ogniu. Wszyscy mieszkańcy wikariatki przybiegli na plebanię. [...] Pobiegłem do nich, uspokoiłem ich, a potem otworzyłem własnoręcznie bramy i przeprowadziłem ich spokojnie na Górę Zamkową, gdzie już im nie groziło żadne niebezpieczeństwo”.

W 1952 ro­ku licz­ba wier­nych w pa­ra­fii św. Trój­cy do­cho­dzi­ła do 30 ty­się­cy osób. Z te­go wzglę­du 14 sierp­nia wła­dze die­ce­zjal­ne zle­ci­ły stwo­rze­nie na Małobądzu no­wej pa­ra­fii, na co nie wyraziły zgody władze miasta. Pięć lat później sytuacja stała się o tyle problematyczna, że 13 października 1957 roku wydał dekret powołujący parafię św. Jana Chrzciciela, której pierwszym administratorem został ks. Zyg­munt Za­bor­ski. Mi­mo to wła­dze mia­sta nie ustę­po­wa­ły i nie uda­ło się uzy­skać zgo­dy na bu­do­wę nowego kościoła. W 1958 ro­ku pro­bosz­czem zo­stał ks. Wa­cław Wi­ciń­ski, któ­re­mu uda­ło się zbu­do­wać pro­wi­zo­rycz­ną ka­pli­cę. Zgo­dę na bu­do­wę kościoła uzyska­no dopiero w 1983 ro­ku. 3 grud­nia 1970 ro­ku ks. Za­wadz­ki prze­szedł na eme­ry­tu­rę, a jego następcą zo­stał ks. Wa­cław Wi­ciń­ski.

Został pochowany 14 czerwca 1975 roku na sta­rym cmen­ta­rzu pa­ra­fial­nym na Gór­ce Zam­ko­wej w Bę­dzi­nie.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974)
• Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1946)
• Krzyż Walecznych
• Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (pośmiertnie, 1989)

Upamiętnienie

1 wrze­śnia 1993 ro­ku od­sło­nię­to poświęconą mu tablicę pamiątkową. 27 ma­ja 2008 ro­ku jego imię otrzy­mał plac przy ko­ście­le św. Trój­cy w Bę­dzi­nie. W 2016 roku wydano również poświęconą mu książkę „Patriarcha Będziński”.

Linki zewnętrzne

• Marian Duda: PATRIARCHA BĘDZIŃSKI Ks. Wincenty Mieczysław Zawadzki 1894–1975. Będzin: Stowarzyszenie Ratujmy Kościół na Górce, 2016. ISBN 978-83-931105-2-0. Brak numerów stron w książce